Arkeologët kanë zbuluar prova për rituale funebre sakrifikuese në varrin e periudhës së hershme të epokës së hekurit në kodrën e varrimit Tunnug 1 në Tuva, Siberi, që tregon se kultura skithe e njohur kryesisht nga Evropa Lindore, e ka origjinën shumë më në lindje.
Skithët ishin një popull i Stepës Euroaziatike, të famshëm për kulturën e tyre të përqendruar te kuajt dhe artin e tyre të veçantë të stilit “animal”, i cili përshkruan kafshë të stilizuara në një sërë pozash të caktuara.
Mënyra e tyre e jetesës së lëvizshme bënte që përhapja e tyre të ndryshonte shumë me kalimin e kohës. Skithët dihet se kanë migruar nga Azia Qendrore drejt Stepës Pontike në jug-perëndim të Rusisë dhe Ukrainës moderne, por origjina e saktë e tyre mbetet e paqartë.
“Skithët që kalëronin kanë ngacmuar imagjinatën e njerëzve që nga koha e Herodotit,” thotë autori kryesor i kërkimit, Dr. Gino Caspari nga Instituti Max Planck për Gjeoantropologjinë dhe Universiteti i Bernës. “Por origjina e kulturës së tyre ka mbetur për një kohë të gjatë e fshehur në skajet e largëta të stepave euroaziatike.”
Për të gjurmuar fillimet e pazbuluara të skithëve, një ekip studiuesish nga disa institucione studiuan një nga shembujt më të hershëm të një varreze mbretërore që përmbante kulturën materiale skithe; kurgani i Tunnug 1 nga fundi i shekullit të nëntë para Krishtit në Tuva, Siberia jugore. Rezultatet e tyre janë publikuar në revistën *Antiquity*.
Mbetjet e fragmentuara të të paktën një njeriu dhe 18 kuajve u zbuluan në varr, duke sugjeruar se ata u sakrifikuan në nder të individit elitar të varrosur atje.]
Kockat u gjetën në lidhje me artefakte të stilit skith të kafshëve dhe pajisje për kalërim, duke treguar se varrimi është një shembull i hershëm i ritualeve funebre të përqendruara te kuajt, të përshkruara mijëra kilometra në perëndim në tekstet klasike.
“Pas viteve të punës së vështirë në fushatën në Siberi, është një mrekulli të mbash në duar disa nga objektet më të vjetra të stilit skith të kafshëve,” thotë Dr. Caspari. “Zbulimi i disa prej provave më të hershme të një fenomeni kulturor unik është një privilegj dhe një ëndërr e fëmijërisë e bërë realitet.”
Prania e varreve “me stil skith” aq larg sa në Tuva sugjeron se origjina e kulturës skithe, e cila ka qenë për kaq kohë e mbuluar nga paqartësia, ndodhet në anën tjetër të stepave euroaziatike, duke nxjerrë në pah mobilitetin e kulturave të hershme të kuajve.
Për më tepër, varrimi gjithashtu ndan shumë ngjashmëri me shembuj nga Epoka e Vonë e Bronzit në Mongoli. Kjo sugjeron që pjesë të ritualeve funebre të skithëve e kanë origjinën edhe më larg në lindje dhe jug, me kulturat e kuajve të Epokës së Bronzit në Mongoli.
“Provat nga Tunnug 1 forcojnë rolin thelbësor që ka Tuva në parahistorinë euroaziatike,” përfundon Dr. Caspari. “Zbulimet tona nënvizojnë rëndësinë e Azisë së Brendshme në zhvillimin e lidhjeve kulturore ndërkontinentale. Këto zbulime gjithashtu sugjerojnë se këto praktika funebre kanë luajtur një rol në procesin më të gjerë të transformimit kulturor dhe politik në të gjithë Euroazinë, duke kontribuar në shfaqjen e perandorive të mëvonshme baritore.”
