Uji që depërton në brendësi të Tokës ka krijuar një shtresë misterioze që prodhon kristale

Shkencëtarët besojnë se më në fund kanë gjetur shpjegimin për një shtresë misterioze, që formon kristal që rrethon bërthamën e jashtme të Tokës: “uji që rrjedh” nga sipërfaqja e Tokës dhe reagon me zemrën metalike të planetit, raporton Space.com.
Në vitet 1990, gjeologët zbuluan një shtresë të hollë që rrethon bërthamën e jashtme të Tokës – një oqean rrotullues prej metali të lëngshëm që rrethon bërthamën e brendshme të ngurtë.
Shtresa, e quajtur shtresa E-prime, ose shtresa E’, është më shumë se 100 kilometra e trashë – relativisht e hollë në krahasim me pjesët e tjera të brendshme të Tokës – dhe shtrihet rreth 2,900 km nën sipërfaqen e Tokës.
Shkencëtarët deri tani besonin se shtresa E’ u formua nga magma e lashtë e pasur me hekur. Teori të tjera kanë pohuar se ajo ka rrjedhur nga bërthama e brendshme ose se është formuar gjatë përplasjes së Tokës me një protoplanet që ka krijuar Hënën dhe ka lënë copa brenda Tokës.
Por asnjë nga këto ide nuk u pranua gjerësisht. Në një studim të ri, të botuar më 13 nëntor në revistën Nature Geoscience, studiuesit zbuluan se shtresa E’ ka të ngjarë të jetë krijuar nga uji që rrjedh nga sipërfaqja e Tokës përmes zhytjes ose fundosjes së pllakave tektonike, duke reaguar më pas me sipërfaqen metalike të bërthama e jashtme.
Nëse zbulimi i ri është i saktë, kjo do të thotë se shtresa E’ prodhoi sasi të mëdha kristalesh silikoni si një nënprodukt i këtij reagimi, të cilët u futën në mantelin e planetit – shtresa masive e magmës që shtrihet midis bërthamës së jashtme të Tokës dhe kores së jashtme.

Në studim, studiuesit bënë një seri eksperimentesh laboratorike për të riprodhuar sesi uji mund të reagojë me bërthamën e jashtme nën presion të fortë.
Kjo tregoi se hidrogjeni në ujë zhvendos silikonin në metalin e lëngshëm, i cili e detyron silikonin të dalë nga metali si kristale.
Prandaj, shtresa E’ është ndoshta një shtresë e pasur me hidrogjen, e varfëruar me silikon të bërthamës së jashtme, e cila bie ndesh me supozimet e mëparshme rreth përbërjes së saj.
Studiuesit besojnë se ndoshta iu deshën më shumë se 1 miliard vjet që shtresa E’ të arrinte trashësinë e saj aktuale, që do të thotë se mund të ishte më e vjetër se bërthama e brendshme, e cila u ngurtësua rreth 1 miliard vjet më parë.