TRE VJET LUFTË NË UKRAINË. Kryeministri i Norvegjisë shkakton buzëqeshje duke ironizuar Viktor Orbanin dhe Donald Trumpin. Çfarë mesazhesh përcollën në ngjarjen në Kiev përfaqësuesit e dy vendeve neutrale: Austria dhe Irlanda
Kryeministri i Norvegjisë, Jonas Gahr Støre, vendi i të cilit nuk është pjesë e BE-së, por është anëtar i NATO-s, shkaktoi të qeshura ironike të hënën në sallën e Kievit, ku po zhvillohet ngjarja për të shënuar tre vjet që Ukraina i reziston agresionit rus. Ai deklaroi se Evropa e përfshirë në këtë debat është më shumë sesa thjesht BE-ja me 27 anëtarët e saj, duke shtuar më pas, me një aludim të qartë ndaj kryeministrit të Hungarisë, Viktor Orban: “Ndoshta jo të gjithë 27”, raporton **The Guardian**.
Gjithashtu, ai foli për ndihmën nga Kanadaja, duke shkaktuar sërish të qeshura me një shaka që synonte komentet ekspansioniste të Donald Trumpit: “Po e blejmë Kanadanë, në mënyrë që t’i sjellim prapa”.
Megjithatë, kryeministri norvegjez shprehu një pikëpamje serioze në debat, duke deklaruar se Evropa nuk mund thjesht “të qahet për të pasur një vend në tryezën” e negociatave dhe se mënyra e vetme për ta detyruar presidentin amerikan Donald Trump të marrë seriozisht kërkesat e saj është të nisë nga një pozicion force.
Ai paralajmëroi për rrezikun e një zëri të përçarë evropian, duke thënë se “për këtë grup më të madh, duhet të bashkohemi dhe të bëjmë gjërat të kenë kuptim. (Presidenti francez Emmanuel) Macron sot është në Uashington. (Kryeministri britanik Keir) Starmer do të jetë atje pas disa ditësh, por duhet të bashkojmë të gjitha këto përpjekje. Sepse, nëse nuk e bëjmë, nuk do të kemi një zë evropian dhe atëherë do të jemi shumë më të dobët”, theksoi Jonas Gahr Støre.
Pikëpamja e tij më e gjerë ishte se çdo zgjidhje e konfliktit mund të bazohet në Norvegjinë dhe Britaninë e Madhe si vende jashtë BE-së, por, siç tha ai, edhe “Turqia duhet të jetë në ekuacion”.
MESAZHI I AUSTRISË
Nga ana tjetër, kancelari në detyrë i Austrisë, Alexander Schallenberg, vendi i të cilit është në BE, por jo në NATO, deklaroi në Kiev se “neutraliteti nuk e pengon Austrinë të ketë një qëndrim shumë të qartë” mbi luftën në Ukrainë. “Është e qartë se kjo luftë brutale duhet të përfundojë. Sa më shpejt, aq më mirë. Dhe, si çdo luftë, duhet të përfundojë në tryezën e negociatave, me të gjitha palët e përfshira të ulura së bashku. Por nuk duhet të përfundojë në asnjë mënyrë – dhe nuk besoj se do të përfundojë – si një paqe e imponuar”, deklaroi Schallenberg, i cili është gjithashtu ministër i Jashtëm i vendit.
“Një gjë duhet të jetë shumë e qartë. Negociatat për Ukrainën duhet të përfshijnë Ukrainën, ashtu siç negociatat për sigurinë evropiane duhet të përfshijnë të gjitha palët e interesuara në Evropë. Ne do të vazhdojmë, si Austri, të mbështesim të gjitha përpjekjet serioze për një paqe gjithëpërfshirëse, të drejtë dhe të qëndrueshme në Ukrainë”, tha Schallenberg.
### IRLANDA DHURON RADARË PËR UKRAINËN
Republika e Irlandës, një vend që, ashtu si Austria, është anëtare e BE-së, por jo e NATO-s, do t’i dhurojë Ukrainës një pjesë të sistemeve të saj të vjetruara të mbrojtjes, si pjesë e një ndryshimi të rëndësishëm në kontributet e saj për përpjekjet e luftës. Ndërsa lufta hyn në vitin e katërt, Irlanda do të dhurojë të paktën tre nga shtatë sistemet e saj të mbikëqyrjes radarike **Giraffe**, shkruan **The Guardian**, duke cituar **Irish Times**.
Për shkak të politikës së saj të neutralitetit, Irlanda ka kontribuar në mënyrë proporcionale në ndihmën e BE-së për Kievin, por fondet kanë qenë të rezervuara për qëllime “jo vdekjeprurëse”, si karburanti për automjetet e artilerisë dhe çaktivizimi i minave.
“Sa i përket sistemit **Giraffe**, ne po presim marrëveshjet me forcat e armatosura ukrainase për pranimin e sistemeve dhe sigurimin e trajnimit”, deklaroi për **The Irish Times** Departamenti i Mbrojtjes.
Megjithatë, qeveria nuk do të dhurojë edhe hedhësit e raketave tokë-ajër të lidhura me këto sisteme, në përputhje me politikën e saj të ndihmës jo vdekjeprurëse.
Ministri i Jashtëm Simon Harris, i cili ndodhet të hënën në Bruksel për të takuar homologët e tij, deklaroi se mbështetja e vazhdueshme për Ukrainën është një “domosdoshmëri” dhe “jo një opsion”.
Nga ana tjetër, kryeministri irlandez Micheál Martin deklaroi të hënën në takimin në Kiev se është e rëndësishme të theksohet se, pas tre vitesh lufte, “Rusia nuk i ka arritur objektivat që kishte vendosur kur pushtoi ilegalisht Ukrainën. Duhet ta kujtojmë këtë dhe të forcohemi, sepse uniteti i rezistencës ka pasur ndikim”, tha ai në takimin me liderët e tjerë për të shënuar tre vjet nga pushtimi rus në Ukrainë.
“Ajo që duhet të bëjmë tani është të sigurojmë që Rusia të mos shpërblehet kurrë për atë që bëri tre vjet më parë”, theksoi Martin.
“Për një vend të vogël si Irlanda, rendi ndërkombëtar i bazuar në rregulla është në fund të fundit e vetmja bazë për sigurinë tonë. Dhe kjo është arsyeja pse lufta, në të cilën Ukraina ka mbrojtur integritetin dhe sovranitetin e saj, është kaq e rëndësishme për vendet e vogla në mbarë botën. Mbrojtja dhe lufta për të ruajtur parimet e Kartës së OKB-së për sovranitetin dhe integritetin, si dhe për rendin e bazuar në rregulla, është thelbësore. Dhe në këtë kontekst, Evropa ka qenë e bashkuar, ka qenë e vendosur deri më tani, dhe ne, në Irlandë, jemi me ju”, u tha Martin ukrainasve.
Ai shtoi se Irlanda do të mbështesë sanksione shtesë kundër Rusisë dhe se “ata që angazhohen në pushtime të paligjshme dhe brutale dhe që shkelin rregullat bazë të sovranitetit dhe normave ndërkombëtare duhet të dinë se, në fund, do të ketë një çmim për këtë shkatërrim”.