Në arkivin e katalogut të pasur të Gaia-s u zbuluan dy sisteme të çuditshme me vrima të zeza. Këto ishin vrima të zeza që orbitojnë rreth yjeve të ngjashëm me Diellin, një situatë që astronomët e konsideronin prej kohësh të pamundur. Së fundmi, një ekip studiuesish ka propozuar një mekanizëm që shpjegon krijimin e këtyre “anomaleve”.
Gjetjet janë publikuar në platformën e parashikimeve shkencore *arXiv*.
Dy vrimat e zeza, të quajtura BH1 dhe BH2, secila kanë një masë gati dhjetë herë më të madhe se ajo e Diellit. Kjo nuk është e pazakontë për vrimat e zeza, por ajo që e bën këtë sistem të çuditshëm është se secila prej tyre ka një yll shoqërues me karakteristika të ngjashme me ato të Diellit. Dhe këta yje orbitojnë në orbita shumë të gjera.
Problemi me këtë konfigurim është se, zakonisht, yjet si Dielli nuk mbijetojnë gjatë kalimit të një ylli gjigant në një vrimë të zezë. Fundi i jetës së një ylli gjigant është zakonisht shumë i dhunshëm. Kur vdesin, ata priren ose të largojnë plotësisht yjet më të vegjël nga sistemi, ose t’i gllabërojnë ata plotësisht. Në të dyja rastet, nuk pritet që yjet e vegjël të vazhdojnë të orbitojnë vrima të zeza.
Por tani, studiuesit kanë një zgjidhje të mundshme. Ata ndoqën evolucionin e yjeve jashtëzakonisht masivë, asnjë më i vogël se 80 herë masa e Diellit. Në fund të jetës së tyre, këta yje nxjerrin erëra të fuqishme që largojnë sasi të mëdha materiali. Kjo parandalon yllin që të zmadhohet aq shumë sa të përpijë yllin më të vogël shoqërues. Në fund, ylli shpërthen si supernova dhe lë pas një vrimë të zezë.
Më pas, studiuesit shqyrtuan sa i zakonshëm mund të jetë ky skenar. Ata zbuluan shumë raste ku një yll si Dielli me një orbitë mjaftueshëm të gjerë mund të mbijetonte gjatë kësaj faze kalimtare. Kyçi ishte që erërat e fuqishme të yllit më të madh duhet të jenë mjaft të forta për të kufizuar dhunën e tij në fazat e vonshme, por jo aq të forta sa të ndikojnë tek ylli më i vogël. Studiuesit zbuluan se ky ishte një skenar befasueshëm i zakonshëm dhe mund të shpjegojë ekzistencën e BH1 dhe BH2.
Duke u bazuar në këto rezultate, studiuesit besojnë se mund të ketë qindra sisteme të tilla në të dhënat e Gaia-s që ende nuk janë zbuluar. Del se universi vazhdimisht na befason dhe është gjithmonë më i zgjuar nga sa mund ta imagjinojmë.
