Çelësi për të zhbllokuar sekretet e planetëve të largët fillon pikërisht këtu në Tokë. Studiuesit në Universitetin Tohoku, Universitetin e Tokios dhe Universitetin Hokkaido kanë zhvilluar një model që merr në konsideratë reaksione të ndryshme kimike atmosferike për të vlerësuar se si atmosfera – dhe shenjat e para të jetës – evoluan në Tokë. Studimi është publikuar në Astrobiology.
“Toka e lashtë nuk ishte aspak si shtëpia jonë aktuale,” shpjegon Shungo Koyama nga Universiteti Tohoku, “Ishte një vend shumë më armiqësor; i pasur me hekur metalik me një atmosferë që përmban hidrogjen dhe metan.” Këto molekula përmbajnë një të dhënë të rëndësishme se si fillimisht u formua jeta.
Kur ekspozohen ndaj rrezatimit diellor ultravjollcë (UV), ata i nënshtrohen një reaksioni kimik që prodhon lëndë organike (të njohura edhe si “blloqet ndërtuese të jetës”). Një pjesë e këtyre organikëve ishin pararendës të biomolekulave thelbësore, të tilla si aminoacidet dhe acidet nukleike.
Megjithatë, është e vështirë të kuptosh rolin e rrezatimit UV. Së pari, kjo lloj atmosfere është e paqëndrueshme dhe ka të ngjarë të ketë pësuar ndryshime të shpejta për shkak të reaksioneve kimike atmosferike. Së dyti, kur rrezatimi UV zbërthen në mënyrë efikase avujt e ujit në atmosferë dhe formon molekula oksiduese, raporti i saktë i degëzimit dhe afati kohor nuk janë përcaktuar.
Për të adresuar këto çështje, u krijua një model fotokimik 1D për të bërë parashikime të sakta se si ishte atmosfera në Tokë shumë kohë më parë.
Llogaritja zbulon se shumica e hidrogjenit humbi në hapësirë dhe se hidrokarburet si acetilen (i prodhuar nga metani) mbronin rrezatimin UV. Ky frenim i rrezatimit UV reduktoi ndjeshëm ndarjen e avullit të ujit dhe oksidimin pasues të metanit, duke rritur kështu prodhimin e lëndëve organike.
Nëse sasia fillestare e metanit ishte e barabartë me sasinë e karbonit që gjendet në sipërfaqen e sotme të Tokës, mund të ishin formuar shtresa organike disa qindra metra të trasha.
“Mund të ketë pasur një grumbullim organikësh që krijoi atë që ishte si një supë e pasuruar me blloqe të rëndësishme ndërtimi. Ky mund të ketë qenë burimi nga i cili gjallesat dolën për herë të parë në Tokë,” propozon Tatsuya Yoshida nga Universiteti Tohoku.
Modeli sugjeron se atmosfera në Tokën e lashtë ishte jashtëzakonisht e ngjashme me atë që ne shohim aktualisht në planetët fqinjë Venus dhe Mars. Megjithatë, përkundër afërsisë së tyre, Toka evoluoi në një mjedis krejtësisht të ndryshëm.
Studiuesit po përpiqen të kuptojnë se çfarë e bën Tokën kaq të veçantë. Si i tillë, ky model na lejon të thellojmë të kuptuarit nëse evolucioni atmosferik dhe origjina e jetës në Tokë janë unike ose ndajnë modele të përbashkëta me sisteme të tjera planetare.
