Shpërndarja e informacionit të rremë politik në rrjetet sociale nga përdoruesit mund të lidhet me aspekte të personalitetit të tilla si skizotipia, një grup tiparesh që përfshin paranojën, dyshimin dhe modelet e mendimit të ndërprera. Mund të lidhet gjithashtu me një motivim për të rritur ndërgjegjësimin sipas një studimi të publikuar më 26 qershor 2024 në revistën me qasje të hapur PLOS ONE nga Tom Buchanan, Universiteti i Westminster, Mbretëria e Bashkuar, dhe kolegët.
Përhapja e informacionit të rremë politik në rrjetet sociale mund të njollosë besimin në lajmet autentike dhe madje të kontribuojë në trazira sociale. Qoftë me vetëdije apo jo, një pjesë e vogël e përdoruesve të rrjetit social aktivisht shpërndajnë material të rremë.
Buchanan dhe kolegët e tij pyetën se çfarë i dallon ata që shpërndajnë material të rremë në rrjetet sociale nga ata që nuk e bëjnë dhe pse e bëjnë këtë. Për ta bërë këtë, ata testuan dy kategori faktorësh: ndryshimet individuale të përdoruesve (si personaliteti) si dhe motivimi i përdoruesve.
Studiuesit kryen katër studime individuale mbi një total prej 1,916 banorësh të SHBA-së. Pjesëmarrësit nuk u mbivendosën midis studimeve.
Studimi 1 përdori një anketë online ndërseksionale për të eksploruar marrëdhënien midis dallimeve individuale (p.sh., skizotipia, ndërgjegjshmëria dhe stili i vendimmarrjes) dhe tendencës së vetë-raportuar të përdoruesve për të shpërndarë informacion të rremë.
Studimi 2 zgjeroi Studimin 1 duke anketuar motivimet e të anketuarve për shpërndarjen e informacionit të rremë (p.sh., aktivizmi, manipulimi dhe argëtimi).
Në Studimin 3, pjesëmarrësit (të cilët u anketuan për dallimet e tyre individuale dhe motivimet) panë një seri titujsh politikë të vërtetë dhe të rremë, dhe u kërkua të tregojnë nëse do të konsideronin shpërndarjen e secilit dhe nëse secili ishte i vërtetë.
Në Studimin 4, studiuesit vlerësuan cicërima të vërteta të postuara nga pjesëmarrësit për të përcaktuar nëse faktorët e identifikuar në Studimin 1, 2 dhe 3 janë të lidhur me shpërndarjen aktuale të materialit të rremë në Twitter.
Në të gjitha studimet, studiuesit gjetën prova që skizotipia ë është e lidhur me shpërndarjen e informacionit të rremë, si aksidentalisht ashtu edhe qëllimisht, megjithëse ata vërejnë se madhësitë e efekteve janë të vogla. Kjo mund të jetë për shkak se skizotipia është e lidhur me vendimmarrjen më shumë bazuar në intuitë—dhe ndonjëherë paragjykime—sesa në mendimin reflektiv/deliberativ, megjithëse studiuesit dyshojnë se mekanizmi mund të jetë kompleks. Sa i përket motivimeve, pjesëmarrësit më së shumti raportuan shpërndarjen e informacionit politik për arsye të “rritjes së ndërgjegjësimit”.
Studiuesit vunë në dukje kufizimet e studimeve të tyre: madhësitë e vogla të mostrave në disa raste kufizuan analizën eksploruese që mund të kryhej, dhe pjesëmarrësit mund të mos kenë ditur gjithmonë nëse informacioni që shpërndanë ishte i rremë.
Një kuptim më i mirë i atyre që shpërndajnë informacion të rremë dhe pse mund të ndihmojë në identifikimin dhe zhvillimin e strategjive të synuara për të luftuar përhapjen e dezinformatave, thonë studiuesit. Ata gjithashtu sugjerojnë se kërkime të mëtejshme janë të nevojshme për të kuptuar lidhjet midis skizotipisë dhe përhapjes së dezinformatave.
Autorët shtojnë, “Të gjithë kemi parë informacion të rremë politik në rrjetet sociale, por vetëm disa prej nesh zgjedhin ta shpërndajnë atë. Ky studim tregoi se motivimet tona specifike për shpërndarje, si dhe karakteristikat tona psikologjike individuale, janë të lidhura me shpërndarjen e materialit të rremë si aksidentalisht ashtu edhe me qëllim.”
Më shume informacione: Individual differences in sharing false political information on social media: Deliberate and accidental sharing, motivations and positive schizotypy, PLoS ONE (2024). DOI: 10.1371/journal.pone.0304855
Zhurnali ku u botua: PLoS ONE
