‘Shiva dhe Shakti’- rrjedhat e yjeve të lashta që ndihmuan të krijohej Rruga e Qumështit

Duke ndjekur lëvizjet e miliarda yjeve në galaktikën tonë, teleskopi hapësinor Gaia ka qenë duke zbuluar historinë e Rrugës së Qumështit – dhe zbulimet më të fundit të aparaturës hapësinore shfaqin këtë histori në një mënyrë më të drejtpërdrejtë se kurrë më parë.
Gaia ka zbuluar dy rrjedha të lashta të yjeve që duket se janë tkurrur së bashku mbi 12 miliard vjet më parë, pak më shumë se 2 miliard vjet pas Big Bang-ut. Rrjedhat e yjeve janë kaq të vjetra sa që më së pari kanë formuar edhe vijat spiralike ose diskun e zgjeruar të Rrugës së Qumështit. Këto rrjedha janë quajtur sipas Perëndive indu Shakti dhe Shiva, të cilat bashkohen për të krijuar universin (ose makrokozmosin).

Kjo është e përshtatshme pasi këto rrjedha të lashta yjesh duket se u bashkuan për të formuar themelin e vetë galaktikës në të cilën jetojmë. “Ç’mahnitëse është se ne mund të zbulojmë këto struktura të lashta në tërësi,” tha Khyati Malhan, udhëheqëse e grupit të kërkimit dhe shkencëtare e Institutit Max Planck për Astronomi (MPIA), në një deklaratë.
“Rruga e Qumështit është ndryshuar kaq shumë që nga lindja e këtyre yjeve, sa që nuk do të pritnim të njiheshim ato kaq qartë si grup – por të dhënat e jashtëzakonshme që po marrim nga Gaia e bënën të mundur këtë.”
Observacionet e Gaia lejuan Malhan dhe bashkëpunëtorëve të saj të përcaktojnë orbitat e yjeve individualë në Rrugën e Qumështit dhe të përcaktojnë kompozitat e tyre. “Kur vizualizojmë orbitat e të gjithë këtyre yjeve, dy struktura të reja dalin në dukje ndër yjet e një përbërje kimike të caktuar,” vazhdoi Malhan. “I kemi quajtur Shakti dhe Shiva.”