Roveri Perseverance i NASA-s ka mbledhur të dhëna që konfirmojnë ekzistencën e sedimenteve të lashta liqenore në Mars

Roveri Perseverance i NASA-s ka mbledhur të dhëna që konfirmojnë ekzistencën e sedimenteve të lashta liqenore, të cilat ishin depozituar nga uji që dikur mbushte një pellg gjigant në planetin Mars, i quajtur aktualisht “Krateri Jerezo”, sipas një studimi të publikuar të premten, informon Reuters.

Gjetjet, bazuar në vëzhgimet e radarëve me bazë tokësore nga roveri robotik amerikan, konfirmojnë imazhet e mëparshme orbitale dhe të dhëna të tjera që i shtynë shkencëtarët të besojnë se pjesë të Marsit dikur ishin të mbuluara me ujë dhe mund të kishin strehuar jetë mikrobike.

Studimi i ri, i udhëhequr nga studiues nga Universiteti i Kalifornisë në Los Anxhelos (UCLA) dhe Universiteti i Oslos, u botua në revistën Science Advances.

Hulumtimi u bazua në skanimet nëntokësore të marra nga roveri me gjashtë rrota, me madhësi të një makine gjatë disa muajve në vitin 2022, ndërsa lëvizte nëpër koren e Marsit nga fundi i atij krateri në një perimetër ngjitur me karakteristika sedimentare, të cilat ngjajnë, kur shihen nga orbita marsiane, deltat e lumenjve në Tokë.

Valët e zërit të emetuara nga instrumenti i radarit RIMFAX i roverit Perseverance i lejuan shkencëtarët të shikonin nën tokë për të marrë një imazh të kryqëzuar të shtresave shkëmbore 20 metra të thella, “pothuajse si të shikoni në një prerje rruge”, tha David Paige, shkencëtar planetar i UCLA dhe autori kryesor i studimin.

Këto shtresa japin prova të padiskutueshme se sedimentet e tokës që mbarteshin nga uji u depozituan në kraterin Jerezo dhe deltën e tij nga një lumë që furnizonte me ujë atë zonë, ashtu siç është rasti me liqenet në Tokë. Gjetjet përforcuan atë që studimet e mëparshme kishin sugjeruar prej kohësh – që planeti Mars, tani i ftohtë, shterpë dhe i pajetë, dikur ishte i ngrohtë, i lagësht dhe ndoshta i banueshëm.

Shkencëtarët mezi presin t’i hedhin një vështrim më të afërt sedimenteve nga krateri Jerezo – që besohet se janë formuar rreth 3 miliardë vjet më parë – në mostrat e mbledhura nga Perseverance për t’u sjellë përsëri në Tokë në misionet e ardhshme.

Deri atëherë, studimi i fundit është një vërtetim i mirëpritur që shkencëtarët kanë kryer kërkimet e tyre gjeo-biologjike në Mars në vendin e duhur në “Planetin e Kuq”.

Analiza në distancë e mostrave të para të mbledhura nga shpimi i Perseverance në katër zona afër vendit ku goditi në shkurt 2021 i befasoi studiuesit, duke zbuluar shkëmbinj me natyrë vullkanike dhe jo sedimentare, siç pritej.

Të dy studimet nuk janë kontradiktore. Edhe shkëmbinjtë vullkanikë treguan shenja të motit nga ekspozimi ndaj ujit, dhe shkencëtarët që publikuan këto gjetje në gusht 2022 arsyetuan në atë kohë se depozitat sedimentare mund të ishin gërryer.

Në të vërtetë, leximet e radarëve RIMFAX raportuan të Premten gjetën shenja të erozionit para dhe pas formimit të shtresave sedimentare të identifikuara në buzën perëndimore të kraterit, dëshmi e një historie komplekse gjeologjike në atë zonë, tha David Paige.

“Kishte gurë vullkanikë mbi të cilët Perseverance u rrëzua. Lajmi i vërtetë është se tani ai ka arritur në deltën dhe ne tani po shohim prova të këtyre sedimenteve liqenore, që është një nga arsyet kryesore që erdhëm në këtë zonë. Pra, është një histori e lumtur nga ky këndvështrim”, shtoi studiuesi amerikan.