Në vitin 2022, roveri Perseverance i NASA-s mbledhi mostra shkëmbinjsh nga Marsi që mund të ndryshojnë kuptimin tonë mbi historinë e ujit dhe mundësinë e jetës në planetin e kuq. Shkëmbinjtë që u mbledhën janë të rëndësishëm për studime të thella, por për të analizuar në detaje informacionin që ato përmbajnë, është e nevojshme që mostrat të rikthehen në Tokë. Ky proces kërkon një mision të ri që mund të vonohet, dhe shkencëtarët shpresojnë t’i kenë mostrat në Tokë deri në vitin 2033.
Shkëmbinjtë e mbledhur janë të veçantë sepse janë të parët dhe të vetëm shkëmbinjtë sedimentarë të studiuar nga një planet tjetër përveç Tokës. Shkëmbinjtë sedimentarë formohen nga depozitimi i materialeve të transportuara nga uji në një trup uji të qëndrueshëm dhe më pas modifikohen nga kimia që përfshin ujë të lëngshëm. Këta shkëmbinj përfaqësojnë një periudhë në Mars kur planeti kishte ujë në sipërfaqe dhe ofrojnë mundësinë për të studiuar kushtet ambientale të asaj kohe.
Studimi i publikuar më 14 gusht në AGU Advances përfshin analizën e disa mostrave që përmbajnë kryesisht sandsteine dhe mudstone, të cilat janë krijuar nga proceset fluviale. Shkëmbinjtë e mbledhur nga fanet sedimentare në Jezero janë të rëndësishëm për disa arsye. Ata mund të ndihmojnë në përcaktimin e kohës dhe karakteristikave të ujit që ka rrjedhur në Mars. Studimi i mineralëve dhe ndihmësve të tjerë në këto mostra mund të zbulojë pH-në dhe kimikën e ujit në atë periudhë.
Sedimentet shumë të imta janë të veçanta për ruajtjen e shenjave të mundshme të aktivitetit biologjik të kaluar. Megjithëse analizat e roverit nuk zbuluan molekula organike në këto mostra, kjo nuk përjashton mundësinë që ato të jenë të pranishme në përqindje të ulët.
NASA ka njoftuar se Perseverance ka mbledhur gjithsej 25 mostra, përfshirë disa dublika dhe mostra atmosferike, si dhe tre “tuba dëshmitarë” që kapin ndotësit e mundshëm rreth roverit. Një pjesë e mostrave janë depozituar në një cache në sipërfaqen e Jezero-s si një rezervë në rast se roveri ka ndonjë problem dhe mostrat nuk mund të rikuperohen nga bordi i roverit. Pjesa tjetër e mostrave, përfshirë mostrat e Cheyava Falls të mbledhura më 21 korrik, presin të rikuperohen dhe të studiohen më tej.
