Shkencëtarët nga Universiteti Amerikan i Kolumbisë zbuluan neurone të specializuara në trurin e miqve që u japin urdhra kafshëve për të ndaluar së ngrëni. Edhe pse dihet që shumë rrjete të ushqyerjes në tru luajnë një rol në monitorimin e konsumit të ushqimeve, neuronet në këto rrjete nuk marrin vendimin përfundimtar që na ndalon së ngrëni. Neuronet e identifikuar nga kërkuesit e Kolumbisë, një element i ri i këtyre rrjeteve, janë të vendosura në trurin e mesëm, pjesa më e vjetër e trurit të shtazëve vertebrore, shkruan News.ro. Zbulimi i tyre mund të çojë në trajtime të reja për obezitetin.
“Neurot që gjetëm nuk ngjasojnë me asnjë neuron tjetër të përfshirë në rregullimin e ngopjes”, tha Dr. Alexander Nectow, mjek-kërkues në Kolegjiumin e Mjekësisë dhe Kirurgjisë Vagelos të Universitetit Kolumbia, i cili udhëhoqi kërkimin, në një njoftim. Ai thotë se neuronet e tjerë në tru zakonisht kufizohen në zbulimin e ushqimeve që futen në gojë, mënyrës se si ushqimi mbush zorrët ose në ushqimin që merret nga ushqimi. “Neuronet që gjetëm janë të veçantë sepse duket se integrojnë të gjitha këto informacione të ndryshme dhe madje edhe më shumë,” shpjegon kërkuesi.
Qelizat e identifikuara në trurin e mesëm
Vendimi për të ndaluar së ngrëni është një fenomen i njohur. “Kjo ndodh çdo herë kur ulemi për të ngrënë: Në një moment, gjatë ngrënies, fillojmë të ndjehemi të ngopur, pastaj bëhemi edhe më të ngopur, dhe më pas arrijmë në një pikë ku mendojmë, mirë, mjafton”, shpjegon Dr. Nectow. Si e di truri kur trupi është ngopur dhe si vepron me këtë informacion për të na ndaluar nga ngrënia? Kërkuesit e tjerë kanë lokalizuar më parë qelizat që marrin vendime në trunin e mesëm, por pista ka ndaluar aty. Laboratori në Kolumbi përdori teknika të reja të njëqelizave që bëjnë të mundur të depërtojmë në një rajon të trurit dhe të dallojmë lloje të ndryshme qelizash që, deri tani, ishin të vështira për t’u dalluar nga njëra-tjetra. “Kjo teknikë – profilimi molekular me rezolucion hapësinor – na mundëson të shohim ku ndodhen qelizat në trunin e mesëm dhe si duket përbërja e tyre molekulare”, vazhdon Dr. Nectow.
Gjatë profilimit të një rajoni të trurit të mesëm, të njohur për përpunimin e sinjaleve komplekse, kërkuesit vunë re qelizat që nuk i njihnin dhe që kishin karakteristika të ngjashme me neuronet e tjerë të përfshirë në rregullimin e oreksit. “Oh, kjo është interesante”, thanë ata. “Çfarë bëjnë këto neurone?” Për të parë si ndikojnë neuronet në ushqim, kërkuesit i projektuan ato në mënyrë që të mund të aktivizoheshin dhe çaktivizoheshin me ndihmën e dritës. Kur neuronet aktivizoheshin me dritë, miqtë ngrënin shumë më pak. Intensiteti i aktivizimit përcaktoi sa shpejt kafshët ndaluan së ngrëni. “E veçanta është se këto neurone nuk sinjalizojnë vetëm një ndalim të menjëhershëm; ato i ndihmojnë miqtë të ngadalësojnë gradualisht ngrënien”, shton Srikanta Chowdhury, kërkues shkencor në laboratorin e udhëhequr nga Dr. Nectow.
Ata gjithashtu analizuan se si rrjetet e tjera të ushqyerjes dhe hormonët ndikuan në neuronet. Ata zbuluan se neuronet ishin çaktivizuar nga një hormon që rrit oreksin dhe aktivizuar nga një agonist GLP-1, një klasë barnash që janë tani të njohura për trajtimin e obezitetit dhe diabetit. Këto eksperimente zbuluan se këto sinjale hyrëse ndihmuan neuronet të ndiqnin çdo kafshatë të miqve. “Në thelb, këto neurone mund të nuhasin ushqimin, mund të shohin ushqimin, mund të ndjejnë ushqimin në gojë dhe në zorrë dhe mund të interpretojnë të gjithë hormonët intestinalë që lëshohen si përgjigje ndaj ushqimit”, thotë Dr. Nectow. “Dhe, në fund, ata shfrytëzojnë të gjitha këto informacione për të vendosur kur është mjaftueshëm dhe na ndalojnë së ngrëni”.