Presidenti i sapozgjedhur Donald Trump pritet të emërojë Marco Rubio si sekretarin e tij të ardhshëm të shtetit, një lëvizje që ka të ngjarë të shkaktojë shqetësime në Pekin duke pasur parasysh historinë e gjatë të senatorit, i njohur si një skifter ndaj Kinës.
Emërimi i Rubios mund të krijojë gjithashtu shqetësime diplomatike, pasi kryediplomati amerikan do të pritet të angazhohet me Pekinin, pavarësisht ndalimit të udhëtimit që i vendosi për kritikat e tij ndaj veprimeve të Partisë Komuniste Kineze në Xinjiang dhe Hong Kong.
“Do të ishte një makth që do të bëhej realitet nëse ai do të merrte pozicionin”, i tha Australian Financial Review, Zhu Junwei, një ish-kërkues në Ushtrinë Çlirimtare Popullore dhe drejtor aktual i kërkimit amerikan në institutin Grandview të Pekinit.
Ai shtoi se “Kina duhet të mendojë se çfarë të bëjë me sanksionet ndaj tij përpara se të jetë në gjendje të ketë ndonjë angazhim me të”.
Gjatë një samiti të Aleancës Ndërparlamentare të vitit 2022, Rubio paralajmëroi se Kina synon “të bëhet kombi më i fuqishëm në botë dhe ta bëjë këtë në kurriz të gjithë të tjerëve”.
“Partia Komuniste Kineze (PKK) nuk beson në parime të thjeshta si liria fetare, e drejta për fjalën e lirë, zgjedhjet demokratike”, tha Rubio duke shtuar se “gatishmëria e tyre për të minuar të gjitha institucionet dhe normat e botës për të përmbushur këtë ambicie është pa dyshim çështja e vetme gjeopolitike e shekullit të 21-të”.
Rubio ka argumentuar se Kina është “shumë më e rrezikshme” se ish-Bashkimi Sovjetik.
“Ata kanë ndikim mbi ekonominë tonë. Ata kanë ndikim mbi shoqërinë tonë. Ata kanë një ushtri lobistësh të papaguar këtu në Uashington”, tha Rubio në një fjalim në Senat të vitit 2023.
Dhe në vijim, Rubio u shpreh “ata shkojnë vërdallë dhe u thonë vendeve që demokracia nuk mund të zgjidhë problemet. Thonë se ‘sistemi i tyre është shumë më i mirë në zgjidhjen e problemeve’”.
Në një shkrim të shtatorit për The Washington Post, Rubio bëri thirrje për një politikë të re industriale për të parandaluar Kinën që të “eklipsojë Shtetet e Bashkuara tërësisht në dekadën që pason”, duke iu referuar planit “Made in China 2025” të Pekinit për të përmirësuar sektorin e prodhimit. “Përfundimi është se politikëbërësit amerikanë nuk mund të përballojnë kundërshtarin më të madh dhe më të avancuar me të cilin është përballur ndonjëherë Amerika, duke qenë të vetëkënaqur”, shkroi ai.
Rubio ka qenë një mbështetës i vendosur i Tajvanit. Ai ka mbështetur shitjet e armëve të SHBA për demokracinë ishullore, si dhe përpjekjet për të rritur pjesëmarrjen e saj ndërkombëtare.
Kina pretendon Tajvanin si territorin e saj, megjithëse CCP nuk ka qeverisur kurrë atje dhe u zotua ta ketë nën kontroll ishullin me forcë nëse është e nevojshme. Pekini ka përdorur gjithashtu ndikimin e tij për të bllokuar Tajvanin që të bashkohet me agjencitë globale si Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe të largojë aleatët e tij zyrtarë.
“Kina komuniste nuk është dhe nuk do të jetë kurrë një mike e kombeve demokratike,” shkroi Rubio në X, dikur Twitter, në muajin gusht, duke vijuar “komuniteti ndërkombëtar duhet të vazhdojë të qëndrojë me Tajvanin ndërsa ata mbrojnë sovranitetin dhe lirinë e tyre.”
Rubio ishte një kritik i hapur i goditjes së Kinës ndaj demokracisë në Hong Kong, ku Pekini ishte zotuar të mbështeste disa liri pasi Britania e Madhe dorëzoi territorin në 1997.
Ai sponsorizoi Aktin dypartiak të Hong Kongut për të Drejtat e Njeriut dhe Demokracinë, i cili kërkonte që qeveria amerikane të vendoste sanksione ndaj zyrtarëve të implikuar në abuzimet e të drejtave të njeriut në Hong Kong.
Pas sanksioneve të Departamentit të Thesarit të SHBA-së ndaj ish-shefes ekzekutive të Hong Kongut, Carrie Lam dhe zyrtarëve të tjerë, Kina në vitin 2020 u hakmor me sanksione kokë më kokë kundër Rubios dhe pesë ligjvënësve të tjerë republikanë. “Kina ka vendosur të vendosë sanksione ndaj individëve që janë sjellë në mënyrë të jashtëzakonshme për çështjet që lidhen me Hong Kongun”, tha në atë kohë ministria e jashtme kineze.
Rubio bashkë-sponsorizoi legjislacionin që ndalon importet që dyshohet se bëhen me punë të detyruar në Xinjiang dhe një projekt-ligj që kërkon që qeveria amerikane të raportojë mbi abuzimet e të drejtave të njeriut në rajonin me mbizotërim mysliman. Kina është përballur me akuza për gjenocid kulturor, punë të detyruar dhe ndalim deri të 1 milion njerëzve në kampe internimi, megjithëse insiston se këto objekte janë qendra riedukimi.
