Pritja ka mbaruar. Grupi i parë i avionëve F-16 nga aleatët e NATO-s ka mbërritur në Ukrainë, në një lëvizje të shumëpritur që mund të rrisë aftësinë e Ukrainës për të zmbrapsur sulmet ruse.
Furnizimi me avionë luftarakë nga disa vende perëndimore ishte paralajmëruar muaj më parë. Qeveria e Kievit shprehu mirënjohje për aleatët për dorëzimin e F-16. Në të njëjtën kohë, megjithatë, Presidenti Volodymyr Zelensky u ankua për numrin e reduktuar të avionëve, duke pretenduar se të paktën njëqind do të nevojiteshin kundër Rusisë.
Pas dorëzimit të avionëve, Moska lëshoi një paralajmërim: “Numri i tyre do të ulet gradualisht, ata do të rrëzohen… Por padyshim që këto dërgesa nuk do të kenë ndonjë ndikim të rëndësishëm në zhvillimin e ngjarjeve në front,” tha zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov.
F-16 të prodhuara në SHBA kanë qenë prej kohësh në listën e dëshirave të Ukrainës për shkak të fuqisë së tyre shkatërruese dhe disponueshmërisë globale.
Avioni luftarak është i pajisur me një top 20 mm dhe mund të mbajë bomba dhe raketa. Falë luftëtarëve të rinj, Zelensky shpreson të jetë në gjendje të kundërbalancojë forcën ajrore ruse dhe të forcojë planet për një kundërofensivë të re. Megjithatë, numri i avionëve është më i vogël se 80 i planifikuar dhe përdorimi i menjëhershëm i tyre mbetet i pasigurt. Numri i avionëve të dorëzuar do të rritet, por nuk do të mbulojë plotësisht nevojat e Ukrainës, e cila është përpjekur të zmbrapsë një pushtim rus në shkallë të gjerë për më shumë se 29 muaj.
Grupi i parë i avionëve luftarakë është dorëzuar nga Holanda, njoftoi Sekretari Amerikan i Shtetit Antony Blinken muajin e kaluar. Danimarka është zotuar të dhurojë gjithsej 19 avionë, ndërsa Holanda ka premtuar të dorëzojë 24. Të dy vendet ishin forcat shtytëse pas një koalicioni ndërkombëtar për të furnizuar Ukrainën me F-16. Pas Holandës dhe Danimarkës, thuhet në deklaratë, Belgjika dhe Norvegjia gjithashtu do të dhurojnë disa nga F-16-të.
Pse grupi i avionëve luftarakë perëndimorë mund të ndryshojë rrjedhën e luftës së Rusisë në Ukrainë?
Forcat ajrore të Kievit janë mbështetur gjithmonë në avionë mjaft të vjetëruar të prodhimit sovjetik. Për këtë arsye, prej disa kohësh, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky i ka kërkuar Perëndimit që t’i vërë në dispozicion avionë luftarakë modernë të prodhimit perëndimor si F-16.
Është e paqartë nëse pilotët ukrainas, të cilët janë trajnuar me aleatët e tyre perëndimorë muajt e fundit, do të jenë në gjendje të përdorin avionët luftarakë menjëherë apo nëse procesi do të zgjasë më shumë. Dorëzimi i avionit të ri duhej të kapërcente pengesën e trajnimit të pilotëve të Forcave Ajrore të Ukrainës, të trajnuar për avionët e epokës sovjetike dhe sigurisht jo për avionët ultra-inxhinierë të American General Dynamics. Për këtë arsye, Shtetet e Bashkuara dhe vendet e NATO-s të BE-së kanë filluar trajnimin e rreth tridhjetë pilotëve ukrainas në gjysmën e dytë të vitit 2023. “Maturantët” e parë u kthyen në vendlindje muajin e kaluar.
Megjithatë, shumë probleme mbeten për Kievin: e para është mirëmbajtja. F-16-të janë shumë më kompleks se avionët e furnizuar për Forcën Ajrore të Kievit dhe kërkojnë pista ad hoc. Bazat ajrore mund të përfaqësojnë problemin e dytë për ukrainasit: ato padyshim do të jenë një nga objektivat kryesore të sulmeve ruse.
Të gjitha problemet që Ukraina preferon të ketë gjithsesi, duke pasur parasysh inferioritetin e saj të qartë në qiell në krahasim me Moskën.