Astronomët nga Universiteti i Kembrixhit kanë bërë një zbulim të rëndësishëm lidhur me ndikimin e yjeve xhuxh të kuq në mundësinë e jetës së planeteve përreth tyre. Përmes kërkimit të tyre, ata zbuluan se yjet xhuxh të kuq mund të prodhojnë shpërthime yjore me nivele të rrezatimit ultravjollcë të largët (far-UV) shumë më të larta se sa mendohej më parë. Ky zbulim sugjeron se rrezatimi intensiv UV nga këto shpërthime mund të ndikojë ndjeshëm nëse planetet rreth yjeve xhuxh të kuq janë të aftë të mbështesin jetën.
Ekipi i kërkimit, i udhëhequr nga Vera Berger, përdori të dhëna arkivore nga teleskopi hapësinor GALEX, i cili vëzhgoi shumicën e qiellit në gjatësi vale pranë dhe të largëta UV nga viti 2003 deri në 2013. Ata ekzaminuan shpërthimet midis 300,000 yjeve të afërt duke përdorur teknika të reja kompjuterike për të nxjerrë informacione nga të dhënat. Berger, e cila kreu kërkimin ndërsa ishte në Universitetin e Havait dhe tani është në Universitetin e Kembrixhit, theksoi se pak yje mendohej se gjeneronin mjaftueshëm rrezatim UV përmes shpërthimeve për të ndikuar në banueshmërinë e planetëve, por gjetjet e tyre tregojnë se shumë më shumë yje mund të kenë këtë aftësi.
Studimi, i botuar në Monthly Notices of the Royal Astronomical Society, tregon se emisionet far-UV nga shpërthimet yjore janë mesatarisht tre herë më energjike se sa mendohej zakonisht dhe mund të arrijnë deri në dymbëdhjetë herë nivelet e pritura të energjisë. Për kontekst, bashkëautori Benjamin J. Shappee nga Universiteti i Havait shpjegoi se një ndryshim prej tre është ekuivalent me diferencën në UV gjatë verës midis Anchorage, Alaska dhe Honolulu, ku lëkura e pambrojtur mund të marrë djegie nga dielli në më pak se 10 minuta.
Këto gjetje sfidojnë modelet ekzistuese të shpërthimeve yjore dhe banueshmërisë së eksoplaneteve. Ekipi gjeti se rrezatimi UV nga shpërthimet yjore mund të gërryejë atmosferat planetare, duke e bërë të vështirë mbështetjen e jetës, ose të kontribuojë në formimin e blloqeve ndërtuese të ARN-së, të cilat janë thelbësore për krijimin e jetës. Shkaku i saktë i këtij emisioni më të fortë far-UV mbetet i paqartë, por ekipi spekulon se rrezatimi i shpërthimeve mund të përqendrohet në gjatësi vale specifike, duke treguar praninë e atomeve si karboni dhe azoti.
Bashkëautori Jason Hinkle vuri në dukje se ky studim ka ndryshuar kuptimin e mjediseve përreth yjeve më pak masivë se dielli ynë, të cilët emetojnë shumë pak dritë UV jashtë shpërthimeve. Berger theksoi nevojën për më shumë të dhëna nga teleskopët hapësinorë për të studiuar dritën UV nga yjet, e cila është thelbësore për të kuptuar burimin e këtij emisioni. Ky kërkim nënvizon rëndësinë e eksplorimit të mëtejshëm të efekteve të shpërthimeve yjore në mjediset eksoplanetare, duke sugjeruar se përdorimi i teleskopëve hapësinorë për të marrë spektre UV të yjeve do të jetë vendimtar për të kuptuar më mirë origjinën e këtij emisioni.
Studimi ka implikime të rëndësishme për fushën e astronomisë, duke theksuar nevojën për të rishikuar mundësinë e banueshmërisë së planetëve që orbitojnë yjet xhuxh të kuq dhe duke hapur rrugë të reja për kërkime mbi efektet e shpërthimeve yjore në atmosferat eksoplanetare dhe potencialin për jetë përtej sistemit tonë diellor.
