Sateliti i parë në botë prej druri, i ndërtuar nga studiuesit japonezë, u lançua në hapësirë të martën, si një provë e hershme për përdorimin e drurit në eksplorimet e Hënës dhe Marsit.
LignoSat, i zhvilluar nga Universiteti i Kiotos dhe kompania e ndërtimit të banesave Sumitomo Forestry, do të dërgohet në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor me një mision të SpaceX dhe më vonë do të lëshohet në orbitë rreth 400 kilometra (250 milje) mbi Tokë.
I emërtuar sipas fjalës latine për “dru”, LignoSat i madhësisë së pëllëmbës ka për detyrë të demonstrojë potencialin kozmik të materialit të ripërtëritshëm ndërsa njerëzit eksplorojnë mundësinë e jetesës në hapësirë.
“Me dru, një material që mund ta prodhojmë vetë, do të mund të ndërtojmë shtëpi, të jetojmë dhe të punojmë në hapësirë përgjithmonë,” tha Takao Doi, një astronaut që ka fluturuar me Space Shuttle dhe studion aktivitetet njerëzore në hapësirë në Universitetin e Kiotos.
Me një plan 50-vjeçar të mbjelljes së pemëve dhe ndërtimit të shtëpive prej druri në Hënë dhe Mars, ekipi i Doi vendosi të zhvillojë një satelit prej druri të certifikuar nga NASA për të provuar që druri është një material i përshtatshëm për hapësirën.
“Aeroplanët e fillimit të viteve 1900 ishin prej druri,” tha profesori i shkencave të pyjeve në Universitetin e Kiotos, Koji Murata. “Një satelit prej druri duhet të jetë i realizueshëm gjithashtu.”
Druri është më i qëndrueshëm në hapësirë sesa në Tokë, sepse aty nuk ka ujë apo oksigjen që mund ta kalbë ose ndezë atë, shtoi Murata.
Një satelit prej druri gjithashtu minimizon ndikimin mjedisor në fund të jetës së tij, sipas studiuesve.
Satellitet e hequr nga përdorimi duhet të kthehen në atmosferë për të shmangur krijimin e mbetjeve hapësinore. Satelitët metalikë konvencionalë krijojnë grimca oksidi alumini gjatë rikthimit, ndërsa ata prej druri do të digjen me më pak ndotje, tha Doi.
“Satelitët metalikë mund të ndalohen në të ardhmen,” tha Doi. “Nëse ne mund të vërtetojmë që sateliti ynë i parë prej druri funksionon, duam t’ia prezantojmë Elon Musk të SpaceX.”
Aplikacion industrial
Studiuesit zbuluan se honoki, një lloj magnolie vendase në Japoni dhe tradicionalisht e përdorur për mbajtëset e shpatave, është më i përshtatshmi për anijet kozmike, pas një eksperimenti 10-mujor në Stacionin Ndërkombëtar Hapësinor.
LignoSat është ndërtuar nga honoki, duke përdorur një teknikë tradicionale japoneze zeje pa vidhosje ose ngjitës.
Pasi të jetë lëshuar, LignoSat do të qëndrojë në orbitë për gjashtë muaj, me komponentët elektronikë në bord që matin se si druri përballon mjedisin ekstrem të hapësirës, ku temperaturat ndryshojnë nga -100 deri në 100 gradë Celsius (-148 deri në 212 gradë Fahrenheit) çdo 45 minuta, ndërsa orbitohet nga errësira në diell.
LignoSat gjithashtu do të masë aftësinë e drurit për të zvogëluar ndikimin e rrezatimit hapësinor në gjysmëpërçues, duke e bërë atë të dobishëm për aplikacione të tilla si ndërtimi i qendrave të të dhënave, tha Kenji Kariya, një menaxher në Institutin e Kërkimeve Sumitomo Forestry Tsukuba.
“Mund të duket e vjetruar, por druri në fakt është një teknologji e avancuar ndërsa qytetërimi shkon drejt Hënës dhe Marsit,” tha ai. “Zgjerimi në hapësirë mund të gjallërojë industrinë e drurit.”